![]() |
||
Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Αγία Γαλήνη, η παράδοση αναφέρει πως κάποια βυζαντινή πριγκίπισσα, ή Βασίλισσα, παραπλέοντας την περιοχή σε μεγάλη θαλασσοταραχή κατόπιν προσευχής της η θάλασσα γαλήνεψε και το πλοίο της αγκυροβόλησε στην έναντι ακτή όπου εξερχόμενη εκείνη διέταξε την οικοδόμηση ναού προς τιμή της Παναγίας της επονομαζόμενης Γαλήνης. Η παράδοση αυτή φέρεται καταφανώς ως αντιγραφή εκείνης της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής. Η ιστορική όμως αλήθεια πρέπει να σχετίζεται με την Μονή του Γαλήνου Χριστού, που κατά τη μαρτυρία του Ιωσήφ του Βρυεννίου, υπήρχε στη περιοχή. Ανεξάρτητα όμως αυτών και από πλευράς καιρικών συνθηκών γενικά ο όρμος και η θαλάσσια περιοχή της Αγίας Γαλήνης είναι σχεδόν «αεί γαλήνη».
Μετα την κατάκτηση της Κρήτης από τους Βενετούς (1204), η οικοδόμηση της πόλης του Ρεθύμνου γίνεται με βάση την ενετική αρχιτεκτονική. Αρχικά χρησιμοποιήθηκαν Βενετοί τεχνίτες, μεταγενέστερα τη θέση τους πήραν Κρητικοί “μουράροι”, δηλαδή πρωτομάστορες εκπαιδευμένοι από τους Βενετούς.
Οι κατοικίες του Ρεθύμνου ρυμοτομικά έχουν οργανωθεί σε άμεση σχέση με τη θάλασσα καθώς η κύρια ενετική οδός Ruga Maistra (η σημερινή παραλιακή λεωφόρος Ελ. Βενιζέλου στο Ρέθυμνο) ήταν παράλληλη προς αυτή, σε αντίθεση με το Ηράκλειο και τα Χανιά που η πόλη είναι κλειστή προς τη θάλασσα για αμυντικούς λόγους και ο κεντρικός δρόμος είναι κάθετος προς αυτή.
Τα ιδιωτικά μέγαρα στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου, για οικονομικούς κυρίως λόγους δεν είναι αντίστοιχα της μητρόπολης. Επιπλέον, η έντονη Κρητική παράδοση στην αρχιτεκτονική δεν μπόρεσε να ξεπεραστεί, ενώ οι αναγεννησιακές επιδράσεις είναι εμφανείς κυρίως στις προσόψεις οικοδομών. Τέλος σε αντίθεση με το Ηράκλειο και τα Χανιά, στο Ρέθυμνο επικρατεί ο ελληνικός χαρακτήρας, καθώς οι περισσότεροι ευγενείς ήταν Έλληνες, οι λεγόμενοι “Αρχοντορωμαίοι”.